در تصویر زیر انواع صاعقه ها به نمایش داده شده است
نام هر یک از صاعقه ها و ارتفاع شکل گیری آنها نسبت به زمین ، بشرح زیر میباشند :
1.Red Sprite
2.Gigantic Jet
3.Blue Jet
4.Bolt from the blue
5.Spider
6.Energetic karrow bipolar
7.Beaded
8.Forked
9.Ribbon
10.Zigzag
11.Ball
صاعقه های نوع 1 تا 3 در ارتفاع بالاتر از 16 مایل از سطح زمین ، صاعقه نوع 4 در ارتفاع بین 3 تا 16 مایل از سطح زمین ، صاعقه های نوع 5 و 6 در ارتفاع بین 1 تا 3 مایل از سطح زمین و صاعقه های نوع 7 الی 11 در ارتفاع کمتر از 1 مایل از سطح زمین ظاهر می شوند.
بطور معمول مردم با صاعقه های بین ابر با زمین و ابر با ابر (عموماً در لایه تروپوسفر از اتمسفر زمین) آشنایی دارند . در روزگاران قدیم مردم تصور می کردند که صاعقه دلیلی مشهود بر جنگ بزرگ میان خدایان در آسمان می باشد . اما حقیقت عجیب تر و بسیار جذاب تر از چنین افسانه ای است . رصد و تحقیقات دانشمندان در ابرهای سیاه سندانی (کومولونیمبوس) ، رموز فراوانی را از صاعقه ها آشکار ساخت که نه خشم خدایان ، بلکه دنیای عجیبی را نمایان نمود .
همانطور که در تصویر فوق مشاهده فرمودید مرتفع ترین صاعقه رویت شده در جو اتمسفر زمین ، صاعقه های Red Sprite هستند . که بین لایه های استراتوسفر شکل می گیرد . این صاعقه ها از دنیای غیب بطور غافلگیرانه ای ظاهر و سپس نامرئی می شوند . شرکت اسپاک قصد دارد این نوع صاعقه های عجیب و ماوراء طبیعه را بحضورتان معرفی نماید .
بیش از یک قرن ، رصدخانه ها خبر از انتشار پرتاب های لرزشی صاعقه گونه ای بصورت upward از لایه های بالایی ابر را می دادند که اثبات این دیدگاه برای به تحقق پیوستن بسیار مشکل بود.
سرانجام در سال 1989 فضانوردان شاتل فضایی موفق به ثبت این حوادث بر روی نوارهای ویدیویی گشتند و تصور نمودند که در مدار زمین ، این فلش های کوتاه و شگفت انگیز که با توجه به حرکاتشان Sprite نامیده شده اند ، از دنیای غیب پدید آمده اند .
SPRITES FROM SPACE
اما این موضوع تا سال 1994 دیده نشده بود تا اینکه تیمی از دانشگاه آلاسکا در فربانکس (Fairbanks) ، با چرخش پیرامون توفان های صاعقه در وسترن توسط هواپیمای جت ، اولین عکس های رنگی از Sprite را بدست آوردند. این عکس های فوری نشان می دهند که Sprite رنگی (معمولا به رنگ قرمز) ، بسیار بزرگ و اغلب به صورت ناباورانه ای ظریف هستند. برخی از آنها حرکت upward تا حدود 95 کیلومتر (58 مایل) دارند و همیشه به صورت رعد و برق ظاهر نمایی می کنند که معمولا از نوع خشن و تندخو هستند. همچنین ضرباتی رو به پایین (به سمت زمین) زده و بصورت گروهی ظاهر می شوند.
محققان بر این باورند که این صاعقه ها (Red Sprite) بر اثر شکل گیری میدان مغناطیسی در ماوراء ابرها ، اتفاق می افتد . در واقع یونها (اتمهای باردار الکتریکی) و الکترونهای شناور در اتمسفر توسط این میدان مغناطیسی داغ شده ، درنتیجه بصورت تابشی قرمز رنگ نمایان می شود.
صاعقه های Blue Jet ، نوع ناشناخته دیگری از صاعقه ها بوده که پس از تحقیقات فراوان نظریه شکل گیری آن بصورت زیر منتشر گردید :
" این صاعقه ها ممکن است در شرایطی که یک پرتوی کیهانی (جزء های متحرک بسیار سریع که از ستاره سوپرنووا (supernova) یا سایر پرتوهای دارای انرژی بیرون می آیند) با یک مولکول هوا در آن ناحیه با هم برخورد کنند ، ایجاد شوند . این برخورد بارشی از الکترون ها را تولید می کند که با وجود میدان مغناطیسی رو به بالا در ماورای ابر ، حرکت این الکترون ها شتاب بیشتری پیدا کرده و انرژی زیادی دریافت می کنند ، در نتیجه نوری به رنگ آبی ساطع خواهد شد. "
وقتی محققان دکمه دوربین های خود را به منظور گرفتن عکس از این صاعقه ها فشار می دادند ، متوجه نورهای عجیب دیگری شدند که در ارتفاع های بالا می درخشیدند . سطح صاعقه های Blue Jet از ابرهایی با 300 برابر سرعت صوت در هوا که به حالت روشنایی مخروطی شکل که تا 40 کیلومتر ارتفاع دارد ، بوجود آمده است .
در اواسط دسامبر همون سال ، گروهی از محققان دانشگاه استنفورد ، به رهبری Umran Inan از دانشکده استنفورد ، در نشست اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در سان فرانسیسکو گزارش دادند که آنها فرم دیگری از صاعقه را در لایه های استراتوسفر رویت کرده اند. نوعی که ممکن است برخلاف عقاید عمومی به نظر رسد و سریع تر از سرعت نور منتشر می یابد . این هاله هایی از نور قرمز که Sprite نام گرفتند اولین بار بطور قطعی توسط پژوهشگران ژاپنی در سال 1995 ضبط شده بود.
آن زمان اطلاعات کمی درباره ساختار و حرکات این صاعقه ها در دسترس بود تا زمانیکه گروه Inan این پدیده را با دستگاهی بنام چشم مگس که یک تجهیز ساخته شده سفارشی متشکل از 12 فوتو دیتکتور با حساسیت بالا و بهم زنجیر شده که هر کدام با سرعت 45 سانتیمتر (18 اینچ) به قسمتی متفاوت از آسمان نشانه گرفته اند ، ثبت نمودند .
COLOR IMAGE of a Red Sprite on July 4, 1994 at 04:00:20 UTC,
which reached an altitude of over 85 km.
The tendrils beneath the sprite are as low as 60 km.
The bright area beneath the sprite is an over-exposure of normal lightning
occurring in the top portion of an active thunderstorm complex located in the Texas panhandle.
Cloud tops in were about 18 km.
تحقیقات استنفورد برای شناخت روی 10 صاعقه از نوع Sprite سازماندهی شد . این تحقیقات از صاعقه های نرمال شروع شد که در کمتر از یک هزارم ثانیه به محدوده ای تا 300 کیلومتر (200 مایل) توسعه یافت . اگر چه تصور میشد که این صاعقه ها سریعتر از سرعت نور منتشر می شوند ، اما آنالیزهای فیزیکی در اثبات آنها وجود داشت که هیچ شیئی در واقعیت به این سرعت حرکت نخواهد کرد ، که در آنصورت نظریه نسبیت انیشتین نقض میشد . بدلیل همجواری مولکول های هوا ، نوری از آتش سریع ساطع میشود بمانند بارقه جهت فعالسازی پرواز هواپیما (جت) لذا سریعتر از سرعت نور خیال باطلیست .
Inan و Yuri Taranenko از آزمایشگاه بین المللی لس آلامس مدلهای ریاضی در جهت شرح دلیل بوجود آمدن Sprite توسعه دادند که با توجه به این شبیه سازی ها ، پالس الکترومغناطیسی کلید اصلی تولید شده توسط ضربات صاعقه می باشد. این پالس بمانند یک بالون به صورت upward منبسط شده و اگر پالس به اندازه کافی نیرومند باشد ، نظریه اجرا می شود و باعث انرژی دار شدن کافی یون ها و الکترون های آزاد در مرز بین استراتوسفر و یونسفر برای ساخت ذره های باردار که به رنگ قرمز نمایان میشود ، خواهد شد .
بنابراین ، اگر چه پالس الکترومغناطیسی دقیقاً به سرعت نور گسترش می یابد . Inan توضیح می دهد که رینگ درخشان از ذره های تشکیل شده در لایه پایین یونسفر سریع رشد می کنند ، دقیقاً مشابه رفتار بالونهای رها شده در زیر آب که سطح را می شکنند و موجی تولید می کند که با سرعت خیلی بیشتری نسبت به سرعت حرکت بطرف بیرون (به سمت بالا) خواهد داشت .